این مقاله به بررسی حکمت های عربی بودن نماز و تاثیرات آن می پردازد. شامل دلایل علمی و معنوی از جمله غنای زبان عربی، وحدت مسلمانان در عبادات، و ارتباط عمیق تر با تعالیم دینی می باشد.
بخشی از متن:
عربی بودن نماز دارای حکمت های متعددی است که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- غنای معنایی زبان عربی نسبت به زبان های دیگر بسیار بیشتر است، به طوری که بررسی های انجام شده نشان می دهد بسیاری از مفاهیم موجود در الفاظ قرآن در هیچ زبان دیگری معادل دقیقی ندارند. جالب آن است که با تحقیقات کارشناسان ترجمه های قرآنی، تاکنون عبارت “بسم الله الرحمن الرحیم” به هیچ زبانی به طور کامل و درست ترجمه نشده است و ترجمه آن تنها از طریق معادل گذاری ممکن بوده و بدون تکیه بر تفسیر، عملاً ممکن نمی باشد.
2- زبان و عبارات عربی در نماز، جهت واحد و افعال یکسانی را به مسلمانان در سراسر جهان منتقل می کند و این امر به آنها نوعی وحدت هدف و همسانی می بخشد که در جهت تقویت وحدت اسلامی ضروری و مفید است.
3- عربی بودن نماز موجب می شود مسلمانان با زبان دین و کتاب آسمانی خود بیشتر آشنا شوند و در نتیجه زمینه آشنایی بیشتری با تعالیم و فرهنگ دینی خود فراهم گردد.
4- وحدت زبان، ضامن حفظ و مصونیت این عبادت بزرگ از تحریف و آمیختگی با خرافات است.
ممکن است پرسیده شود که راز این که نماز به عربی خوانده می شود چیست؟ برخی ممکن است بپرسند که چرا باید نماز به زبان عربی باشد، در حالی که پیامبر (ص) عرب بوده است. مگر خداوند نفرموده است که از هر قوم، پیامبری را از میان خودشان برمی گزیند؟ پس چرا زبان نماز نباید زبان هر قوم باشد؟ اما باید گفت که خواندن نماز به زبان عربی برخلاف این دیدگاه، بر پایه یک حکمت الهی است.
بر اساس نظر امام حنفیه، پیشوای اهل سنت، نماز به زبان پارسی خواندن صحیح نیست. هدف از نماز ارتباط با خداوند است و این ارتباط با کلمات بیگانه ممکن نیست، چرا که حتی بسیاری از افرادی که نماز می خوانند، معنای ساده کلمات را به درستی نمی فهمند.
اگر تصمیم گرفته شود که هر قوم مسلمان نماز را به زبان خود بخواند، این امر می تواند منجر به اختلافات معنایی و مناقشات میان قومیت های مختلف مسلمان شود، مشابه به این که در دانشگاه یا مدرسه هر فرد لباس محلی یا هر لباسی که دوست دارد بپوشد. این کار قطعاً به ایجاد ناآرامی و دوری از هدف اصلی منجر خواهد شد.
از سوی دیگر، خواندن نماز به زبان واحد انسان ها را از تمایزات زبانی و فرهنگی رها کرده و به آنها یک وحدت معنوی می بخشد. این امر مسلمانان را به درک این حقیقت رهنمون می شود که همه ما انسانیم و همه بنده خداوند هستیم، و در نتیجه به وحدانیت خداوند نزدیک تر می شویم.
سومین نکته این است که نماز به زبان عربی انسان را از جزئیات رها کرده و به کلی نگری سوق می دهد. ادیان الهی انسان ها را از گرفتار شدن در جزئیات بی اهمیت رها می سازند و به سمت کلیت های برتر هدایت می کنند.
علت اینکه نماز به زبان عربی خوانده می شود این است که زبان عربی کامل ترین زبان است و از نظر ساختار و معنای دقیق، بیشترین تطابق را با پیام های الهی دارد.
نماز و حکمت آن
بیایید خداوند را دوست بداریم و این محبت را با صدای بلند اعلام کنیم. حکمت او را به طور مدبرانه بپذیریم و به آن ایمان بیاوریم. آنچه که می بینیم و می شنویم، تنها در حد دانش و توان ماست و اگر حکمت خداوند را به طور کامل درک نمی کنیم، این دلیل نمی شود که آن را نادرست بدانیم و خود را مجاز بدانیم که آن را زیر سوال ببریم. چرا زمانی که پزشک تجویز می کند که هر 8 ساعت یک کپسول دارو مصرف کنیم، بدون سوال قبول می کنیم؟ زیرا به گفته و حکمت او ایمان داریم و نمی پرسیم که فلسفه این تجویز چیست. بنابراین، باید به قوانین الهی عمل کنیم و آنها را با تمام وجود بپذیریم.
تمام آنچه که خداوند آفریده و قانونی که بر آن مترتب ساخته، چه در عرصه مادی و چه معنوی، همگی در جای خود، دقیق و به اندازه است. یکی از این آفریده های معنوی، “نماز” است. نماز چیزی است که خداوند دوست دارد؛ نماز محبوبیت خداست. اگر عاشق خداوند هستیم، پس باید رسم عاشقی را به درستی انجام دهیم. چه کسانی نماز می خوانند؟ متقیان، انسان های صالح، بهشتیان. ما نماز می خوانیم تا جزو بندگان خوب خداوند باشیم و خداوند را درک کنیم، همانطور که فرموده است: “من حبل الورید” یعنی من به شما از رگ قلبتان نزدیکتر هستم.