نظام آموزشی برزیل شامل موسسات دولتی ( فدرال ، ایالت وشهری ) وموسسات خصوصی که از پیش دبستانی ، دبستان ( مقطع اول ) ومتوسطه ( مقطع دوم ) تا مقاطع دانشگاه وکارشناسی ارشد ودکتری تقسیم بندی می شود .آموزش برای سنین 7 تا 14سال اجباری می باشد ، آموزش ملی در تمامی مقاطع آزاد است . مدارس غیر انتفاعی واجد شرایط دریافت کمک مالی دولتی می باشند .
مجلس سال 1988 برزیل ، 25 % از درآمدهای مالیالت خارجی وایالتی را به آموزش وپرورش اختصاص داد.پیشرفتهای چشمگیری در ساختار آموزشی برزیل در 25 سال گذشته صورت گرفته است . در سال 1964 ، 10 میلیون دانش آموز ودانش جو در تمامی مقاطع تحصیلی حضور داشتند .درسال 1990این رقم به 6/37 میلیون دانش آموز ودانشجو بالغ گردید که از این تعداد 9/3 میلیون در مقطع پیش دبستان ، 2/28 میلیون در مقطع دبستان ، 8/3 میلیون در مقطع متوسطه و7/1 میلیون در دانشگاه به کس آموزش ودانش مشغول بوده اند .
با وجود این پیشرفت ، کمتر از 40% از جنعیت سنی دبیرستان در مدرسه ثبت نام کرده اند .نظام آموزشی برزیل به شرح ذیل به صورت خلاصه ارائه گردیده است:
آموزش پایه
سن آغاز دوره : 7 سالگی
سن اتمام دوره :14 سالگی
آموزش ابتدایی
طول دوره : 8 سال
بین سطوح سنی 7 سال تا 14سال
مدرک اعطایی : CERTIEICADO DE CONCLUSAO DE PRIMEIRO GRAU
آموزش متوسطه
طول دوره : 3 سال
بین سطوح سنی 15 سال تا 17 سال
مدرک اعطایی : DIPLOMA DE SEGUNDO GRAU
آموزش فنی
نوع مدرسه : مدرسه فنی متوسطه (هنرستان)
طول دوره : 4 سال
بین سطوح سنی 15 سال تا 18 سال
مدرک اعطایی : DIPLOMA DE TECNICO DE NIVEL MEDIO
آموزش پیش دبستانی
ساختار آموزشی
آموزش پیش دبستانی مدت زمان 2 سال طی سنین6-4 سالگی به کودکان ارائه می گردد. برنامه های آموزشی از طریق سازمان یا نهادی که اداره و مدیریت موسسه را به عهده دارد تعیین می گردد .
اهداف آموزشی
. فراهم نمودن شرایط مناسب جهت ترقی جسمی ، عاطفی ، درک ذهنی و اجتماعی کودک
. افزایش دانش و تجربه و علاقمند نمودن به تحول ماهیت در زندگی پویا
. اطمینان دادن به تاثیرگذاربودن روابط و عملکرد کودک در همبستگی ، آزادی ، تعاون و احترام در جامعه
آموزش همگانی
استراتژیهای کلی
برنامه آموزشی ملی که توسط دولت مرکزی به پارلمان ملی ارجاع داده شده بود پس از یکسری مذاکرات جامعه با ابالت و شهرها، یک ابزار استراتژیک یا پایه ای را برای رسیدن به اهداف مد نظر قرار گرفته در آموزش برای همه طرح ها ایجاد کرد. در مرحله ….. آن می تواند به عنوان یک قانون اجرا شود و همه آژانسهای دولتی مختلف در نشر یک مساعی با سازمان های اجتماعی مجبور خواهند بود تا با اهداف بیان شده در آن موافقت کنند.
دومین ابزار استراتژیک مهم برای به کارگیری سیاست آموزش ملی برای همه (EFA) تقویت کردن و بهبود سیستم ارزیابی ملی در همه سطوح آموزشی است. این ابزار محکم گردیده بود از طریق یک آژانس دولتی ویژه – ( با نام موسسه ملی مطالعات و تحقیقات آموزش (INEP) ) که از طریق سرشماری مدارس داده های عینی و قابل اتکائی را در باره دسترسی داشتن به مدارس و نرخ فقط افراد در گروه سنی و سطوح آموزشی، نرخ های قبولی، تجدیدی و افت تحصیلی، نرخ تعلیم و آموزش در سطوح مختلف، کیفیت معلمین و زیربنای در دسترس مدارس و سایر موارد را بدست آورده بود. به علاوه راهنمایهای همه مذاکرات توسط دولت مرکزی با ایالات و شهرها انجام می شد.
این داده ها و اطلاعات به عنوان مبنایی برای اختصاص منابع مرکزی ارائه شد.
INEP (موسسه ملی مطالعات و تحقیقات آموزشی ) هم چنین آزمونهای عملکرد آموزشی اولیه را از طریق سیستم اسامی ارزیابی آموزش ملی (SAEB) به کار گرفت و شروع به ارزیابی عملکرد دانش آموزان جدید دوره متوسطه از طریق آزمون ملی آموزش دبیرستان (ENEM) کرد. نتایج این ارزیابیها به طور گسترده ای در مجله press منتشر شد. و این حقیقتی است که قویا به افزایش بسیج ملی حول موضوعات مربوط به آموزش کمک کرده است. این سیستم قابل تقدیر است و اکنون این امکان وجود دارد که پیشرفت را از ابتدای اقدام در این حوزه ها و به طور مختصر و مفیدتری مشکلات موجود را شناسایی و کنترل نماید.
این ها اطلاعاتی است که تعریف اولویت های اقدام و به طور خاص اقدامات دولت مرکزی برای کاهش نابرابری های ناحیه ای را معین می سازند. از مجموع این موارد، دولت مرکزی می تواند برنامه های کمکی خاصی را در پر کردن شکاف در این سیستم طراحی کند. سومین استراتژی سازماندهی مجدد سیستم پشتیبان آموزشی است که در بخش مربوط به امور سرمایه گذاری توصیف خواهدشد. از طریق این سه استراتژی معرض شده، اقدامات دولت مرکزی با توجه به استراتژی آموزش برای همه (EFA) از طریق برنامه های مستمر، طرح های ویژه و تلاش های ملی انجام گرفت. به علاوه، دولت یک دفورم و اصلاحات جامعی را در برنامه های تحصیلی در همه سطوح آموزشی ترویج کرده بود.
که شامل برنامه های تحصیلی پذیرفته شده در رابطه با دوره های آموزش معلمین در پنج سال گذشته بود. هدف عمده این اقدام انطباق نحوه تدریس با نیازهای آموزشی جامعه از طریق بهبود کیفیت و اثربخشی آن است. استراتژی دولت برزیل بر شناسایی پیچیدگی مشکلاتی متکی است که می بایست به منظور نیل به اهداف ارائه آموزش پایه با کیفیت مناسب به جمعیت بر آن ها غلبه کرد. نقطه شروع این است که کامل کردن پروژه های چند گانه و اعمالی که در جهت مشکلات مختلف برنامه ریزی شده اند خود یک معیار موثر خواهد بود. بنابراین این استراتژی بر بکار گیری برنامه ها و بنا کردن شراکت ها تمرکز دارد.
اثر بخشی آن می تواند با موفقیت این برنامه ها در نیل به اهداف EFA اندازه گیری شود. موفقیتهایی که از همکاری با دولت ها. نهادهای وابسته به شهرداری ها و NGOها ناشی می شوند، که یک میزان معقول هماهنگی در میان فعالان و منافع مختلفی که در دست اندرکار هستند را بوجود می آورند.
اولویت ها، برنامه های عملی و سیستم مدیریتی
به علت طبیعت عدم تمرکز سیستم آموزشی برزیل و استقلال قابل توجه ایالات و شهر ها وجود نداشت با این وجود دولت مرکزی مسئول هماهنگی سیاست های آموزشی در سطح مرکزی می باشد و در یک نقش دستوری
( مشاوره ای ) برای دبیرخانه های شهر ها و ایالات عمل کند، و هم چنین سیستم جامعی از محرک ها را در قالب و جوه مالی و طرح های ویژه به کار بگیرد. با توجه فرآیند های قانونی یک ابزار مهم برای هماهنگی و تصمیم گیری را واضح می کند. قانون ملی، پارامترها، وظیفه هرسطح ازمشارکت های دولتی را معین می کند. دراین سیستم پیچیده تصمیم گیری طرح آموزش برای همه به عنوان پیکره ساختار نیافته بود و اهدافش درون سیاست آموزشی به عنوان یک کل در نظر گرفته شده بود. اهداف طرح آموزشی برای همه که یک برنامه کلی آموزشی 10 ساله (2003 ـ 1993) دنبال می شود، سه ابزار مهم و جدید را شامل شده بودند. اصلاحات قانونی شماره 14 در 1996.
قانون چارچوب و رهنمودهای آموزش ملی در همان سال و در نهایت طرح آموزش ملی کنگره ملی ارجاع داده شده بود و هنوز تحت بررسی می باشد. این قانون نقش دولت مرکزی را در رابطه با ایجاد اهداف آموزش برای همه را سازماندهی و قوت بخشید. قانون چار چوب و رهنمود های آموزشی را اهداف آموزش برای همه را تنظیم کرده و مسئولیت های شهر ها و ایالات را تعریف کرده است. اصلاحیه قانونی شماره 14 وجوه ملی را برای بهبود آموزش ابتدای و هم چنین برای ارتقاء ارزش شغل تدریس ( Funded)مقرر کرده است. به همین منظور کل سیستم مالی آموزش ابتدایی را سازماندهی مجدد کرده و منابع بیش تری را برای آموزش و تخصیص داده است.
به عبارت دیگر برنامه آموزش ملی، اهداف دقیقی برای دستیابی در ده سال آینده را بیان می کند. این برنامه که نتیجه تعهدات تقبل شده وزارت آموزش و دبیر خانه های آموزش شهر ها و ایالات بود به طور گسترده ای در جوامع شهری مورد بحث و بررسی قرار گرفت. بنابر این به این نسخه تجدید نظر شده برنامه ده ساله قبل بودو در حال حاضر مرجع اصلی برای طرح آموزش برای همه در دهه آینده مقرر شد. به علاوه در این هدفگذاری برنامه آموزش ملی اولویت های سیاست آموزشی کشور را معین کرد. قبل از اینکه این برنامه در دسترس باشد اهداف آموزش برای همه در آموزش دهه ساله برای کل برنامه عمومی بودند. و کمک کرد تا دسترسی زودتر به کودکستان و آموزش ابتدایی افزایش یابد.
متدهای تدریس جدید و ارزش قائل شدن برایشغل تدریس در تعهدات جدید کنفرانس دهی را معرفی کرد و به عنوان یک نتیجه از کنفرانس های گروهی نهم آموزش برای همه ریشه کنی بی سوادی به عنوان یک هدف کمی مشخص شد. بر این اساس تعداد بی سوادان تا سال 200 باید تا 50 در صد کاهش یابد. رهنمود های بکار گرفته شده در عمان. اسلام آباد اکنون در سیاست آموزش دولتی برزیل در نظر گرفته شده است. مخصوصاً آنهایی که در ارتباط با ارتقاء موقعیت، حقوق و انگیزش معلمان بود. به عبارت دیگر، توصیه های ارائه شده در پنجمین کنفرانس بین المللی آموزش بزرگسالان ( هامبورگ 1997 ) یک توجه اساسی در برنامه آموزش ملی بوجود آورد.
از همه اهداف تعیین شده در کنفرانس نهم آموزش برای همه به جز آن هایی که مرتبط با آموزش زنان و دختران بودند بقیه توسط دولت برزیل اتخاذ نشده است. نرخ های آموزشی، نرخ های موفقیت و متوسط تعداد سال های مدرسه در جامعه زنان بیش تر از جامعه مردان هستند. اگر این روند ادامه یابد باید ملاحظات جنسیتی برعکس شوند. برنامه جدید آموزش ملی، اولویت های آموزشی در نظم خاصی را در نظر گرفته است اولین اولویت اطمینان از دسترسی بچه های گروهای سنی 14 ـ7سال به مدارس و باقی ماندن آن ها در مدارس ما باشد.
●تلاش برای این که مطمئن شوند که همه بچه ها ، هشت کلاس آموزش ابتدایی را به پایان رساندند و به منظور این که برای آن ها فراهم شود حداقل آموزش برای به دست آوردن حقوق شهروندی و تعهدات آن ها. لذت بردن از فرهنگ بومی جامعه مدرن و برآورده کردن نیازهای شغلی.
●تنظیم فرایند های آموزشی با نیازهای جامعه دانش آموزان
●ارتقاء دوره های آموزشی مستمر و پایه معلمین بر طبق تقاضای تدریس.
دومین اولویت تمایل برای پرداختن به دیون اجتماعی و اطمینان بخشیدن به آموزش ابتدایی به همه افرادی که امکان دسترسی به آموزش را در سن مقتضی نداشته اند و یا نتوانسته اند آنرا به دلیل یا دلایلی به اتمام برسانند. این هدف مشارکت می دهد و توسعه می دهد شرایط قانونی را که بی سوادی را ریشه کن می کند.
دراین زمینه،سواد آموزی مورد توجه قرار می گیرد درمعنی وسیع کلمه یعنی این که مهارت دراستفاده ازابزارهای اساسی، فرهنگی های محلی و بومی ودانش ابتدایی عملیات ریاضی، تکامل تاریخی جامعه بشری، جهان فیزیکی و سناریو های سیاسی قانون اساسی جامعه برزیل. این هم چنین شامل شکل گیری پاسخگویی و مسئولیت پذیری شهروندان و آگاهی از حقوقشان می باشد. این اولویت با موضوع آموزش بزرگسالان و جوانان مرتبط است که توجهی خاص را در مورد برنامه آموزش ملی ارائه می نماید.سومین اولویت افزایش دسترسی به آموزش در سطوح آموزشی قبل و بعد ازآموزش نوعاً آموزش کودکستان.دبیرستان و آموزش درسطوح بالاتر می باشد.
در دسترس عموم قرار دادن این سطوح آموزشی گفته شده در بالا، به عنوان یک برنامه عینی نیست و می توان در طی 10 سال به آن رسید. اما با این حال این برنامه متفکرانه هدفش توسعه آموزش اجباری برای تحت پوشش قرار دادن بچه ه ای 6 ساله (یعنی پیش از دبستان یا در مدارس ابتدایی) و توسعه تدریجی دسترسی به آموزش دبیرستانها برای همه نوجوانانی که سطوح آموزشی قبل را به اتمام رسانده باشند. برای سطوح باقی مانده، اهداف واقعی در نظر گرفته شد. برای توسعه دسترسی به آموزش از طریق تعریف یک گروه سنی برای تحت پوشش قرار دادن آن ها.
زیرا این به عنوان یک ابزار غیر قابل انکار، برای مدیریت سیستم آموزشی، توسعه بهبود تولید اطلاعات و سیستم ارزیابی در همه سطوح و در همه برنامه ها هم اکنون به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شده است. این تلاش ها که طی5سال گذشته افزایش یافته است،کشور قادر ساخت تا به طور قابل ملاحظه ای در این زمینه پیشرفت نماید. این اولویت ها که برای سطوح مختلف آموزشی تدوین شده اند به اهدافی که نه تنها اهداف قابل دسترسی را بلکه هم چنین شرایط لازم برای رسیدن به آن ها را نیز در نظر گرفته اند. شکسته شده اند.